مقالات مختلفی تا به امروز در خصوص تعاریف باسکول بتن پیش تنیده در فضای مجازی انتشار یافته است، اما در این مقاله سعی داریم به طور تخصصی تفاوتهای بتن پیش تنیده را با دیگر انواع آن از جنبه های مختلف ویژگی ها، کاربردها، مزایا و معایب آن مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. در ادامه با ما همراه باشید تا با این موارد آشنا شوید.
بتن چیست و انواع آن کدامند ؟!
بتن یکی از پرکاربردترین مصالح در صنعت ساخت و ساز است که به دلیل مقاومت بالا و قابلیت شکل پذیری، در انواع سازه های ساختمانی، صنعتی، تجهیزات توزین (باسکول های جاده ای) و همچنین در ساخت پل ها استفاده میشود. انواع مختلفی از بتن وجود دارد که هرکدام ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند.
• بتن معمولی
ترکیبی ساده از سیمان، آب و سنگدانهها است که برای پروژه های کوچک و غیرحساس استفاده میشود، تقریباً میتوان گفت یکی از پرکاربردترین نوع بتن میباشد، زیرا صرفه اقتصادی قابل توجهی دارد.
• بتن مسلح
نوعی بتن تقویت شده با میلگردهای فولادی است که برای افزایش مقاومت در برابر کشش و خمیدگی در سازههای مختلف به کار میرود. واضح است نسبت به بتن معمولی از مقاومت بیشتری برخودار است.
• بتن پیش تنیده یا پس کشیده
با استفاده از کابلهای فولادی تحت کشش، قبل از سخت شدن بتن، مقاومت بیشتری در برابر بارهای سنگین، ترک خوردگی و خم شدگی ایجاد میکند و در پروژه های بزرگ و حساس مانند پل ها و ساختمان های بلند استفاده می شود.
اهمیت مقایسه و انتخاب صحیح بتن در ساخت و سازهای مختلف
مقایسه بین انواع مختلف بتن اهمیت زیادی دارد، زیرا هر نوع بتن دارای ویژگی ها و کاربردهای منحصر به فردی است که بر عملکرد و دوام سازه تأثیر میگذارد. انتخاب بتن مناسب، بسته به نیازهای پروژه و شرایط محیطی، میتواند نقش کلیدی در کاهش هزینه ها، افزایش ایمنی و طول عمر سازه داشته باشد. به عنوان مثال، بتن پیش تنیده برای سازه هایی با دهانه های بزرگ و تحمل بارهای سنگین در صنایع مختلف ساختمانی، صنعتی و ساخت باسکول ایده آل است. این مقایسهها به مهندسان کمک میکند تا بهترین بتن را برای هر پروژه انتخاب کنند.
تفاوت در روش های تولید بتن پیش تنیده با دیگر انواع بتن
تفاوت اصلی در فرآیند تولید بتن پیش تنیده، بتن مسلح و بتن معمولی به نحوه اعمال نیروهای پیش تنیدگی و تقویت کششی برمیگردد. در بتن معمولی، مواد به سادگی ترکیب و ریخته میشوند و هیچ تقویت خاصی در برابر کشش ندارند. بتن مسلح با استفاده از میلگردهای فولادی که داخل بتن قرار میگیرند، مقاومت بیشتری در برابر کشش ایجاد میکند، اما این میلگردها تا زمان وارد شدن نیروهای خارجی منفعل باقی میمانند. در مقابل، در بتن پیش تنیده، کابلهای فولادی تحت کشش قرار گرفته و نیروی پیش فشاری به بتن قبل از سفت شدن اعمال میشود، که این فرآیند باعث افزایش مقاومت بتن در برابر بارهای سنگین و کاهش ترک خوردگی و خم شدگی میشود.
تفاوت بتن پیش تنیده از نظر کاربرد و ویژگی با دیگر انواع بتن
بتن پیش تنیده به دلیل مقاومت فوق العاده در برابر کشش و بارهای سنگین، بیشتر در پروژه های بزرگ و حساس مانند پلها، ساختمانهای بلند، صنایع، باسکول های جاده ای و غیره استفاده میشود، زیرا توانایی ایجاد دهانه های بزرگ بدون ستون های میانی را دارد. همچنین در سازه های دریایی که در معرض شرایط محیطی سخت و فشار زیاد هستند، بتن پیش تنیده انتخابی ایدهآل است. بتن معمولی بیشتر در پروژه های کوچک تر و حساسیت کمتر، مانند کف سازی ها یا دیوارهای غیرحامل استفاده می شود، جایی که نیازی به تقویت ویژه یا مقاومت بالا نیست.
میزان مصرف مصالح و بررسی مزیت های اقتصادی در بتن های پیش تنیده و پس تنیده
در بتن پیش تنیده و پس کشیده، به دلیل استفاده از کابل های فولادی تحت کشش و اعمال نیروی پیش فشاری، می توان از مقاطع کوچک تر و کم وزن تر استفاده کرد. این امر باعث کاهش میزان مصرف فولاد و سیمان نسبت به بتن مسلح میشود، زیرا نیروی پیش تنیدگی و پس تنیدگی نیاز به استفاده گسترده از میلگردهای فولادی را کاهش میدهد. از نظر مزیت های اقتصادی، بتن پیش تنیده به دلیل کاهش وزن سازه، نیاز به مصرف مصالح کمتری دارد و در عین حال مقاومت بیشتری را فراهم میکند. همچنین، سازههای ساخته شده با بتن پیش تنیده به دلیل استحکام و دوام بالاتر، نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری دارند، که در طولانی مدت موجب صرفه جویی در هزینه های نگهداری میشود.